Trong bối cảnh nền kinh tế nội địa đối mặt nhiều áp lực, Trung Quốc đang đẩy mạnh cải cách hệ thống tài chính thông qua việc sáp nhập ngân hàng và công ty chứng khoán. Mục tiêu không chỉ là khắc phục yếu điểm trong nước mà còn hướng đến việc xây dựng các định chế có tầm vóc toàn cầu, sẵn sàng cạnh tranh trực tiếp với các tổ chức tài chính lớn của Mỹ và châu Âu.
Hệ thống tài chính phân mảnh là rào cản lớn trong chiến lược dài hạn của Trung Quốc
Hiện nay, Trung Quốc có tới hơn ba nghìn sáu trăm ngân hàng nông thôn nhưng phần lớn đều có quy mô nhỏ, chỉ nắm giữ khoảng mười ba phần trăm tổng tài sản của hệ thống ngân hàng. Việc tồn tại quá nhiều tổ chức tín dụng yếu khiến việc kiểm soát dòng tiền trở nên kém hiệu quả và tiềm ẩn nhiều rủi ro cho nền kinh tế.
Để xử lý vấn đề này, Bắc Kinh đã triển khai mạnh mẽ các biện pháp cải cách. Gần năm phần trăm ngân hàng nông thôn đã bị buộc đóng cửa trong vòng một năm qua. Đồng thời, hơn hai mươi phần trăm tài sản của ngành chứng khoán đã được gom về các công ty đã hoặc đang trong quá trình sáp nhập kể từ cuối năm hai nghìn hai mươi ba, theo báo cáo của S&P Global Ratings.
Mục tiêu của chính phủ là xây dựng một hệ thống tài chính có khả năng quản trị tốt hơn, hoạt động hiệu quả hơn và đủ quy mô để dẫn dắt nền kinh tế quốc dân.
Bắc Kinh muốn nâng cấp năng lực tài chính quốc gia thành công cụ chiến lược
Không dừng lại ở cải cách nội địa, Trung Quốc cũng đang đẩy mạnh vai trò tài chính trên trường quốc tế. Từ việc thúc đẩy cho vay ra nước ngoài đến cơ cấu lại các khoản nợ thuộc sáng kiến Vành đai và Con đường, Bắc Kinh đang mở rộng phạm vi ảnh hưởng thông qua sức mạnh tài chính.
George Magnus, chuyên gia tại Trung tâm Trung Quốc thuộc Đại học Oxford, nhận định rằng “Trung Quốc hiểu rõ họ cần một hệ thống tài chính đủ lớn và mạnh để sẵn sàng đối đầu với các định chế phương Tây”.
Cùng với đó là nỗ lực quốc tế hóa đồng nhân dân tệ để giảm dần sự phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ. Đây là chiến lược dài hơi, vừa mang tính kinh tế vừa là một bước đi chính trị trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt.
Quá trình cải cách sẽ kéo dài ít nhất một thập kỷ
Các chuyên gia tài chính đều đồng thuận rằng chiến dịch tái cấu trúc này không thể hoàn thành trong một sớm một chiều. Thách thức lớn nhất không phải là giảm số lượng tổ chức tín dụng mà là làm sao để những tổ chức còn lại đủ năng lực để quản lý rủi ro và hoạt động hiệu quả.
Ryan Tsang, Giám đốc điều hành tại S&P Global Ratings, nhấn mạnh rằng “Vấn đề không chỉ là giảm số lượng tổ chức tài chính mà là làm sao để những tổ chức còn lại mạnh hơn, quản trị tốt hơn và hoạt động hiệu quả hơn”.
Ông Richard Xu từ Morgan Stanley cũng chia sẻ rằng “Hệ thống tài chính Trung Quốc hiện đang ở thời điểm ổn định nhất trong một thập kỷ qua. Đây là lúc phù hợp để tinh gọn bộ máy và nâng cao hiệu quả”.
Kết luận
Từ góc nhìn của Fin5s, câu chuyện này là minh chứng cho một thực tế mà nhà đầu tư không thể phớt lờ , ai kiểm soát được dòng vốn, người đó nắm thế chủ động. Việc Trung Quốc tái cấu trúc để nâng tầm hệ thống tài chính cũng chính là cách họ chuẩn bị vũ khí mềm trong cuộc chiến giành ảnh hưởng kinh tế toàn cầu.
Dĩ nhiên, không thể biết ngay hiệu quả trong một sớm một chiều. Nhưng có một điều chắc chắn, là các dòng vốn toàn cầu sẽ phải để mắt nhiều hơn đến “lực lượng tài chính mới” đến từ phương Đông.
Theo dõi sát những bước đi này sẽ giúp chúng ta không bị bỏ lại phía sau khi cục diện quyền lực tài chính đang dịch chuyển từng ngày.
