Dù giá dầu Urals của Nga đã vượt mốc sáu mươi đô la Mỹ mỗi thùng trong tháng sáu nhưng quốc gia này lại không được hưởng lợi nhiều như kỳ vọng. Theo Fin5s nguyên nhân chính nằm ở việc đồng rúp tăng giá quá nhanh khiến doanh thu quy đổi từ xuất khẩu dầu giảm mạnh. Giá dầu tăng nhưng Nga không hưởng lợi là nghịch lý đang khiến ngành dầu mỏ nước này gặp nhiều khó khăn
Giá dầu tăng nhưng Nga không hưởng lợi và những hệ quả với nền kinh tế
Dưới góc nhìn của Fin5s có ba nguyên nhân chính đang khiến Nga gặp khó dù giá dầu tăng mạnh. Hai yếu tố đầu tiên liên quan đến tỷ giá và vị thế trong OPEC cộng trong khi yếu tố cuối cùng phản ánh sự thiếu phù hợp giữa chính sách tiền tệ và nhu cầu doanh nghiệp
Tỷ giá bất lợi làm hao hụt doanh thu xuất khẩu dầu
Theo dữ liệu từ Argus Media giá dầu Urals của Nga đã phục hồi mạnh mẽ kể từ đầu năm hai nghìn hai mươi lăm và hiện vượt mức sáu mươi đô la mỗi thùng. Tuy nhiên khi quy đổi sang đồng nội tệ các nhà xuất khẩu Nga chỉ thu về khoảng bốn nghìn chín trăm năm mươi bảy rúp mỗi thùng. Con số này thấp hơn gần ba mươi phần trăm so với mức hồi đầu năm.
Theo Fin5s đây là kết quả trực tiếp của việc đồng rúp tăng gần hai mươi ba phần trăm so với đô la Mỹ chỉ trong vòng sáu tháng. Việc đồng nội tệ tăng giá quá nhanh khiến giá trị xuất khẩu tính theo rúp giảm mạnh tạo ra bất lợi lớn cho ngân sách Nga vốn phụ thuộc đáng kể vào doanh thu dầu khí
So sánh bất lợi với các nước trong OPEC cộng
Trong liên minh OPEC cộng Nga là quốc gia duy nhất có đồng tiền tăng giá mạnh so với đô la Mỹ trong thời gian gần đây. Ngược lại các quốc gia như Ả Rập Xê Út có đồng nội tệ được neo chặt vào đô la Mỹ nên không bị ảnh hưởng bởi biến động tỷ giá. Theo Fin5s điều này khiến Nga mất lợi thế cạnh tranh trong xuất khẩu dầu.
Mặc dù chi tiêu nội địa của chính phủ Nga chủ yếu thực hiện bằng đồng rúp nhưng thu từ xuất khẩu lại được quy đổi từ ngoại tệ. Do đó nếu đồng rúp tiếp tục mạnh lên khoản thâm hụt ngân sách sẽ càng lớn. Trong bối cảnh Nga đang gia tăng chi cho quốc phòng chi phí cao và doanh thu thấp sẽ tạo áp lực lên toàn hệ thống tài chính công
Chính sách tiền tệ chưa đồng bộ với nhu cầu của doanh nghiệp xuất khẩu
Theo Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak đồng rúp mạnh lên quá nhanh đang gây khó khăn cho các doanh nghiệp trong ngành dầu mỏ. Ông Igor Sechin giám đốc điều hành của Rosneft cũng lên tiếng chỉ trích Ngân hàng Trung ương Nga vì không tính đến tác động của chính sách tiền tệ đối với khối doanh nghiệp xuất khẩu.
Dưới góc nhìn của Fin5s việc đồng rúp duy trì mức cao sẽ không chỉ gây tổn thất cho doanh nghiệp dầu khí mà còn ảnh hưởng tới động lực tăng trưởng của toàn nền kinh tế. Mặc dù chính phủ Nga đã đưa ra một số gói hỗ trợ trợ cấp cho ngành dầu mỏ nhưng phần bù đắp này không đủ để cân bằng thiệt hại do tỷ giá mang lại.
Trong khi đó lãi suất cao và giá hàng hóa tăng tiếp tục giữ đồng rúp ở mức mạnh khiến triển vọng sụt giá của đồng tiền này trong ngắn hạn là rất thấp. Theo báo cáo từ Freedom Finance Global chỉ khi giá dầu giảm trở lại mạnh hoặc lạm phát gia tăng nhanh chóng thì tỷ giá mới có thể quay lại vùng chín mươi đến một trăm rúp đổi một đô la Mỹ
Kết luận
Theo Fin5s việc giá dầu tăng nhưng Nga không hưởng lợi là một nghịch lý đáng chú ý trong bối cảnh thị trường năng lượng toàn cầu đang biến động mạnh. Dưới góc nhìn của Fin5s nguyên nhân không nằm ở giá dầu mà ở việc tỷ giá đồng rúp tăng quá nhanh khiến doanh thu quy đổi từ xuất khẩu sụt giảm nghiêm trọng.
Nếu không có điều chỉnh chính sách tiền tệ phù hợp Nga có thể đối mặt với thâm hụt ngân sách vượt kiểm soát trong năm nay. Giá dầu tăng nhưng Nga không hưởng lợi cho thấy tầm quan trọng của việc phối hợp linh hoạt giữa tài khóa tỷ giá và hỗ trợ sản xuất trong điều kiện kinh tế nhiều rủi ro
Hãy theo dõi Fin5s để biết thêm nhé !
