Đồng USD suy yếu không chỉ là câu chuyện về tỷ giá hối đoái mà còn phản ánh những biến động sâu rộng về chính sách kinh tế và vị thế địa chính trị của Mỹ. Theo Fin5s, việc đồng bạc xanh mất giá mang theo nhiều hệ lụy mà giới đầu tư và các nền kinh tế đang phát triển cần đặc biệt lưu tâm. Đây không đơn thuần là sự điều chỉnh kỹ thuật, mà còn là dấu hiệu cho thấy sự chuyển dịch quyền lực tài chính toàn cầu đang diễn ra mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Nguyên nhân khiến đồng USD suy yếu dưới thời Trump
Theo Fin5s, một trong những nguyên nhân then chốt dẫn đến việc đồng USD suy yếu là sự bất ổn trong chính sách thương mại và đối ngoại của chính quyền Donald Trump. Trong giai đoạn nhiệm kỳ của mình, ông Trump nhiều lần áp thuế lên các đối tác thương mại lớn như Trung Quốc, Liên minh châu Âu và thậm chí là cả đồng minh truyền thống như Canada hay Nhật Bản. Những hành động này không chỉ làm gia tăng căng thẳng thương mại toàn cầu mà còn khiến nhà đầu tư mất niềm tin vào tính nhất quán và ổn định của chính sách Mỹ.
Không chỉ trong lĩnh vực thương mại, chính quyền Trump còn có những động thái gây tranh cãi trong giáo dục và nghiên cứu khoa học. Việc đe dọa cắt giảm hỗ trợ cho các trường đại học hàng đầu như Harvard, hạn chế sinh viên quốc tế, đã làm tổn thương nghiêm trọng hình ảnh “trung tâm tri thức toàn cầu” của nước Mỹ. Theo góc nhìn của Fin5s, đây là yếu tố tác động gián tiếp nhưng lâu dài tới năng lực cạnh tranh và đổi mới sáng tạo của nền kinh tế Mỹ.
Ngoài ra, chính sách tài khóa mở rộng cùng việc giảm thuế mạnh tay đã khiến mức thâm hụt ngân sách của Mỹ gia tăng. Nợ công tăng nhanh làm gia tăng lo ngại về khả năng duy trì ổn định tài chính trong dài hạn. Các nhà đầu tư bắt đầu tìm kiếm các kênh đầu tư thay thế, trong đó có vàng, đồng Euro và Nhân dân tệ, dẫn tới dòng vốn rút khỏi USD.
Nhà kinh tế học Jim O’Neill cho rằng, sự lung lay về niềm tin chính là yếu tố quan trọng nhất làm giảm sức mạnh của đồng USD. Một đồng tiền mạnh không chỉ dựa vào chỉ số kinh tế mà còn phụ thuộc vào sự ổn định chính trị, pháp lý và niềm tin toàn cầu vào quốc gia phát hành nó.
.Các nhà đầu tư bắt đầu tìm kiếm các kênh đầu tư thay thế, trong đó có vàng, đồng Euro và Nhân dân tệ, dẫn tới dòng vốn rút khỏi USD.
Nhà kinh tế học Jim O’Neill cho rằng, sự lung lay về niềm tin chính là yếu tố quan trọng nhất làm giảm sức mạnh của đồng USD. Một đồng tiền mạnh không chỉ dựa vào chỉ số kinh tế mà còn phụ thuộc vào sự ổn định chính trị, pháp lý và niềm tin toàn cầu vào quốc gia phát hành nó.
Bên cạnh các yếu tố chính trị nội tại, còn phải kể đến các biến động toàn cầu trong hệ thống tài chính quốc tế. Thế giới tài chính hiện đang dần dịch chuyển sang xu hướng đa cực, nơi các nền kinh tế mới nổi như Trung Quốc, Ấn Độ hay khối ASEAN ngày càng gia tăng ảnh hưởng. Điều này đồng nghĩa với việc vai trò trung tâm của Mỹ và đồng USD không còn mang tính áp đảo như trước.
Theo Fin5s, chính sách “America First” dưới thời ông Trump khiến các đối tác truyền thống của Mỹ phải xem xét lại chiến lược dự trữ ngoại hối, chuyển sang đa dạng hóa tài sản và đồng tiền. Khi các nền kinh tế lớn như Đức, Pháp hay Nhật Bản cân nhắc kỹ lưỡng trong việc giữ USD trong kho dự trữ, thì vai trò thống trị của đồng bạc xanh trong tài chính quốc tế bắt đầu xuất hiện vết nứt rõ rệt.
Đồng USD suy yếu tác động thế nào tới kinh tế toàn cầu
Dưới góc nhìn của Fin5s, sự suy yếu của đồng USD có thể mang lại lợi ích ngắn hạn cho một số nền kinh tế nhưng lại tiềm ẩn rủi ro lâu dài cho hệ thống tài chính toàn cầu. Đối với các quốc gia có nợ công bằng đồng USD, việc đồng tiền này mất giá giúp giảm bớt áp lực trả nợ, đặc biệt là ở các quốc gia đang phát triển. Tuy nhiên, khi đồng USD yếu đi, giá hàng hóa nhập khẩu tính bằng USD sẽ tăng lên, gây áp lực lạm phát trong nước.
Đối với các quốc gia xuất khẩu lớn như Nhật Bản hay khu vực Eurozone, việc đồng nội tệ tăng giá so với USD sẽ làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa trên thị trường Mỹ, ảnh hưởng trực tiếp đến cán cân thương mại. Ngược lại, hàng hóa Mỹ trở nên rẻ hơn, có thể giúp cải thiện xuất khẩu nhưng lại khiến dòng vốn đầu tư chảy ra ngoài, gây bất ổn cho thị trường tài chính nội địa.
Đồng thời, theo Fin5s, khi đồng bạc xanh suy yếu, giá trị của các tài sản định giá bằng USD như vàng, dầu mỏ, cổ phiếu công nghệ Mỹ thường tăng lên. Điều này tạo ra dòng chảy tài sản từ đồng USD sang các kênh đầu tư thay thế, thúc đẩy sự dịch chuyển vốn quốc tế và khiến các thị trường tài chính trở nên biến động mạnh hơn.
Một trong những tác động lớn nhất là sự thách thức đối với vai trò dự trữ của đồng USD. Trong nhiều thập kỷ, USD chiếm hơn 60% dự trữ ngoại hối toàn cầu. Nhưng khi niềm tin giảm sút, các quốc gia có xu hướng đa dạng hóa dự trữ, tăng tỷ trọng của các đồng tiền khác như Euro, Nhân dân tệ hoặc thậm chí là tiền điện tử. Điều này khiến vai trò thống trị của đồng USD bị suy yếu từ gốc rễ.
Nếu xu hướng này tiếp tục kéo dài, Mỹ có thể mất dần khả năng định hình lãi suất toàn cầu, và Cục Dự trữ Liên bang (FED) sẽ gặp khó khăn hơn trong việc thực thi chính sách tiền tệ hiệu quả. Đó là một hệ lụy sâu sắc mà theo Fin5s, các nhà hoạch định chính sách cần phải cân nhắc nghiêm túc.
Từ góc độ tài chính quốc tế, sự chuyển dịch này có thể xem là bước đầu trong một trật tự tiền tệ mới. Khi các đồng tiền như Euro, Nhân dân tệ hoặc thậm chí là đồng Riyal của Ả Rập Xê Út được sử dụng ngày càng nhiều trong các giao dịch thương mại xuyên biên giới, hệ thống thanh toán toàn cầu sẽ không còn phụ thuộc quá lớn vào USD. Các quốc gia sẽ đầu tư phát triển hệ thống chuyển tiền và bù trừ mới, ví dụ như CIPS của Trung Quốc nhằm thay thế phần nào SWIFT.
Ngoài ra, nhiều quốc gia và tổ chức tài chính quốc tế cũng bắt đầu xem xét phát hành tiền kỹ thuật số quốc gia (CBDC), góp phần làm loãng vai trò của USD trong trung gian thanh toán. Theo Fin5s, đây là một xu thế không thể đảo ngược, đặt ra bài toán chiến lược cho Mỹ nếu muốn duy trì quyền lực mềm thông qua đồng tiền của mình.
Hệ quả tất yếu là các thị trường tài chính sẽ trở nên nhạy cảm hơn với biến động của nhiều đồng tiền thay vì chỉ riêng USD. Nhà đầu tư cần mở rộng góc nhìn, không còn có thể dựa hoàn toàn vào sức mạnh truyền thống của đồng bạc xanh như một bến đỗ an toàn trong mọi tình huống.
Kết luận
Đồng USD suy yếu là kết quả tổng hòa của nhiều yếu tố cả về kinh tế vĩ mô lẫn chính trị toàn cầu. Theo Fin5s, đây không còn là vấn đề tạm thời mà đang hình thành một xu hướng dài hạn, với nhiều tác động khó lường đối với thị trường tài chính và hệ thống dự trữ ngoại hối toàn cầu. Nếu Mỹ không nhanh chóng ổn định lại chính sách tài chính, thương mại và tăng cường niềm tin vào thể chế, khả năng đồng USD mất vị thế là hoàn toàn có thể xảy ra.
Trong bối cảnh đó, các quốc gia, doanh nghiệp và nhà đầu tư cần chủ động thích ứng với kịch bản đa cực tài chính, nơi đồng USD không còn giữ vai trò tuyệt đối. Theo góc nhìn của Fin5s , việc phân bổ tài sản đa dạng hơn, tái cấu trúc danh mục đầu tư và cập nhật chiến lược quản lý rủi ro là điều không thể thiếu trong giai đoạn hiện tại. Đồng thời, cần theo dõi sát diễn biến chính sách từ Mỹ và các nền kinh tế lớn để kịp thời điều chỉnh hướng đi tài chính của mình cho phù hợp với thời kỳ mới.
